Ο χωρισμός αποτελεί μία τραυματική εμπειρία σε αρκετές περιπτώσεις. Όπως συμβαίνει και με τα περισσότερες δυσάρεστες εμπειρίες προκειμένου κάποιος να τον ξεπεράσει οριστικά περνάει από κάποια στάδια. Τα στάδια αυτά συνίστανται σε ένα μηχανισμό αντιμετώπισης της λύπης. Της απόρριψης. Της Απώλειας.
Ξέρω… Δεν σου είναι εύκολο να δεχτείς αυτήν την απώλεια. Να δεχτείς οτι δεν θα τον/την κρατήσει για μία ακόμη φορά στην αγκαλιά σου. Ότι δεν θα τον/την ξαναφιλήσεις. Να δεχτείς το τέλος αυτής της σχέσης.
Αν νιώθεις οτι αυτή η σχέση δεν έχει τελειώωσει, στο τέλος του άρθρου, ο συγγραφέας του βιβλίου “το μυστικό της επανασύνδεσης” Νίκος Ανδρέου, εξηγεί αναλυτικά γιατί είναι δυνατή η επανασύνδεση στο μεγαλύτερο ποσοστό των χωρισμών.
Αν και τα παρακάτω στάδια χωρισμού παρουσιάζουν διαφοροποιήσεις τόσο ανάμεσα σε γυναίκες και άντρες όσο και σε διαφορετικούς χαρακτήρες. Αποτελούν, όμως, ένα κεντρικό άξονα του οποίου τα επιμέρους στοιχεία μεταβάλλονται σε ένταση και διάρκεια.
Στο παρακάτω άρθρο μπορεί κανείς να δει τα στάδια του χωρισμού μαζί με τις βασικότερες διαφοροποιήσεις που παρουσιάζουν για άντρες και γυναίκες.
Πρώτο Στάδιο χωρισμού : Σοκ
Το Σοκ αποτελεί πρωταρχική αντίδραση σε κάτι το οποίο μας προκαλεί πόνο. Θα μπορούσε κανείς να το περιγράψει ικανοποιητικά παρομοιάζοντάς το με μούδιασμα των αισθήσεων. Με δράση αντίστοιχη με αυτή που θα είχε ένα ισχυρό παυσίπονο, προστατεύοντάς μας από τον πλέον οξύ πόνο.
Το παραπάνω στάδιο δεν έχει συγκεκριμένη διάρκεια. Κάθε άνθρωπος παρουσιάζει διαφορετική ανοχή στον πόνο και την απώλεια και σε πολλές περιπτώσεις συνοδεύεται από συναισθηματικές αντιδράσεις, αλλαγή σε σχέση με τον ύπνο ή τις διατροφικές συνήθειες και σκέψεις του τύπου «πως θα σηκωθώ να πάω στη δουλειά μου αύριο;».
Δεύτερο Στάδιο χωρισμού : Άρνηση
Όπως και το παραπάνω στάδιο του σοκ, έτσι και το στάδιο της άρνησης αποτελεί ένα αμυντικό μηχανισμό απέναντι στον πόνο που έρχεται ως φυσικό επακόλουθο ενός χωρισμού.
Αυτή η φάση συνδέεται με σκέψεις όπως «αυτό δεν μπορεί να συμβαίνει» ή « είναι σίγουρα προσωρινό». Το συγκεκριμένο στάδιο σε πολλές περιπτώσεις χαρακτηρίζεται από υπερδραστηριότητα.
Το άτομο αρνείται να αντιμετωπίσει το γεγονός του χωρισμού με αποτέλεσμα να γίνεται ιδιαίτερα κοινωνικό και να συμπεριφέρεται σαν να μην έχει συμβεί κάτι δυσάρεστο.
Αντίθετα σε πολλές περιπτώσεις μοιάζει να είναι ιδιαίτερα χαρούμενο.
Με όποιο τρόπο και να βιώνει κανείς την άρνηση στην πραγματικότητα πρόκειται για μία αναβολή της επερχόμενης θλίψης που επιφέρει ένας χωρισμός.
Τρίτο Στάδιο χωρισμού: Απομόνωση
Μετά από την υπερδραστηριότητα που χαρακτηρίζει το στάδιο της άρνησης δεν είναι σπάνιο το άτομο που έχει χωρίσει να υιοθετήσει μία εντελώς αντίθετη συμπεριφορά. Είναι η φάση κείνη στην οποία αρχίζει να συνειδητοποιεί αυτό που έχει συμβεί. Ερωτήματα του τύπου «τι έφταιξε» ή « τι θα μπορούσα να έχω κάνει διαφορετικά» είναι αρκετά κοινά καθώς αναμνήσεις από στιγμές ή πράξεις έρχονται στο μυαλό του ατόμου.
Σε αυτό το στάδιο υπάρχει η τάση να ωραιοποιούνται καταστάσεις ενώ είναι αρκετά πιθανό για το άτομο να επιχειρήσει την επανασύνδεση ακόμα και με οποιοδήποτε κόστος.
Τέταρτο Στάδιο χωρισμού: Θυμός
Το στάδιο του θυμού έρχεται όταν το άτομο αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι ο χωρισμός είναι οριστικός. Ο θυμός δεν έχει απαραίτητα ως αποδέχτη μόνο τον πρώην σύντροφο. Αντίθετα είναι πιθανό να απευθύνεται σε πρόσωπα ή καταστάσεις ακόμα και στο ίδιο το άτομο.
Οι διαφορετικές μορφές που μπορεί να πάρει ο θυμός συνδέονται μεταξύ τους εξελικτικά. Έτσι σε ένα πρώιμο στάδιο δεν σπάνιο να έχει ως στόχο το ίδιο το άτομο που βιώνει το χωρισμό το οποίο συχνά κατηγορεί τον εαυτό του φτάνοντας ακόμα και στο σημείο της αυτολύπησης.
Σκέψεις όπως είμαι χαζός –ή άσχημος – η δεν είναι σπάνιες.
Σε μεταγενέστερη μορφή το άτομο απευθύνει το θυμό του στον πρώην του ή ακόμα και σε τρίτους μέχρι τελικά να συνειδητοποιήσει ότι το πραγματικό αίτιο είναι ο ίδιος ο χωρισμός.
Πέμπτο Στάδιο χωρισμού: Θλίψη
Το έντονο στάδιο του θυμού διαδέχεται αυτό της θλίψης. Σε αντίθεση με το στάδιο της απομόνωσης κατά το οποίο η όλη διαδικασία και ο αρνητισμός σχετίζονται με τη συνειδητοποίηση του χωρισμού. Τα αμυντικά φίλτρα του σοκ και της άρνησης έχουν υποχωρήσει αφήνοντας χώρο στον πόνο.
Στο στάδιο της θλίψης τα αρνητικά συναισθήματα συνδέονται κυρίως με τον πεσιμισμό σε σχέση με τα μέλλον του ίδιου του ατόμου. Έτσι στο 5ο στάδιο αυτό συναντάμε σκέψεις του τύπου «δεν θα βρω κάποιον – που να να αξίζει».
Έκτο Στάδιο χωρισμού: Διαπραγμάτευση
Μετά το 5ο στάδιο έρχεται αυτό αρχίζουμε και συνειδητοποιούμε ότι πρέπει να αφήσουμε πίσω το παρελθόν και να προχωρήσουμε. Δεν έχουμε ξεπεράσει απαραίτητα το προηγούμενο στάδιο εξολοκλήρου.
Έχουμε ωστόσο στιγμές κατά τις οποίες μπορούμε να σκεφτούμε καθαρά.
Σε αυτές τις στιγμές είναι δυνατόν να αναγνωρίσουμε ότι βρισκόμασταν σε μία σχέση μη βιώσιμη, κάνοντας παράλληλα τον αναστοχασμό μας – με καθαρότερο μυαλό και κριτήρια για το «τι φταίει».
Έβδομο Στάδιο χωρισμού : Αποδοχή
Στο στάδιο αυτό η αποδοχή γίνεται βαθύτερη και ουσιαστικότερη. Το άτομο αποκτά επίγνωση ότι μπορεί να ζήσει χωρίς τον – την πρώην και ελπίδα μαζί με τη θέληση για ένα καλύτερο μέλλον επανέρχεται.
Είναι τα παραπάνω στάδια ίδια για όλους;
Τα στάδια που περνάει κάποιος προκειμένου να ανακάμψει από ένα χωρισμό αποτελούν στην πραγματικότητα ένα φυσιολογικό αμυντικό μηχανισμό απέναντι στη λύπη και την απώλεια.
Ωστόσο, καθώς κάθε άνθρωπος – πολλές φορές ακόμα και το ίδιο πρόσωπο σε διαφορετικές περιόδους της ζωής του, είναι διαφορετικός. Τα παραπάνω είναι εύκολο να καταλάβει κανείς ότι δεν απαντάνε σε κάθε ξεχωριστή περίπτωση.
Έτσι είναι απόλυτα φυσιολογικό να υπάρχουν διαφορές τόσο ως προς των αριθμό των φάσεων που περνάει κανείς, όσο και ως προς την ένταση με την οποία βιώνει κάθε ένα από τα παραπάνω στάδια. Διαφοροποιήσεις είναι επίσης δυνατόν να υπάρχουν σε σχέση με τη χρονική διάρκεια τους η οποία μπορεί να ποικίλει από λεπτά – ακόμα και δευτερόλεπτα, μέχρι μέρες, μήνες ή χρόνια.
Έρευνες σε σχέση με τον τρόπο που διαφορετικοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν το χωρισμό φαίνεται να δείχνουν ότι η μερίδα εκείνη των ανθρώπων που πιστεύουν στην σταθερότητα ιδιοτήτων ή ικανοτήτων που τους χαρακτηρίζουν φαίνεται ότι βιώνουν ένα χωρισμό με θετικότερο τρόπο. Αυτό συμβαίνει καθώς είναι κατά πολύ λιγότερο επιρρεπείς σε σκέψεις του τύπου «είναι δικό μου το λάθος» που συναντάει κανείς συχνά στα στάδια της απομόνωσης, του θυμού και της θλίψης.
Άνδρες VS Γυναίκες: Βιώνουν με τον ίδιο τρόπο τα στάδια του χωρισμού;
Μελετώντας τον τρόπο με τον οποίο βιώνει το χωρισμό κάθε ένα από τα δύο φύλα μπορούμε να διακρίνουμε αρκετές διαφορές οι οποίες οφείλονται από κοινού τόσο στις βιολογικές διαφορές όσο και στο κοινωνικό γίγνεσθαι που σχετίζεται με τους άνδρες και τις γυναίκες.
Οι διαφορές αυτές όπως είναι φυσικό δεν θα μπορούσαν παρά να έχουν αντίκτυπο στο αποτέλεσμα του μηχανισμού που παρουσιάστηκε παραπάνω και που οδηγεί στην τελική αποδοχή του τραυματικού συναισθήματος της απόρριψης και κατ επέκταση στην ουσιαστική κάθαρση από αυτό.
Φαίνεται λοιπόν ότι παρά το γεγονός ότι οι γυναίκες βιώνουν σε με εντονότερο τρόπο τη θλίψη που επιφέρει ο χωρισμός, καθώς από την φύση τους επενδύουν περισσότερο σε μία σχέση, έχουν ωστόσο την ικανότητα να το ξεπερνάνε γρηγορότερα και ουσιαστικότερα. Αντίθετα ένας άνδρας περνάει τα στάδια του χωρισμού με διαφορετικό τρόπο συνήθως,
Ποιες είναι όμως οι βασικές διάφορές στη διαχείριση του χωρισμού από τα δύο φύλα που οδηγούν στο παραπάνω αποτέλεσμα;
- Το στάδιο της θλίψης
Όσο και αν ο πόνος είναι οδυνηρό συναίσθημα σε πολλές περιπτώσεις – όχι μόνο σε σχέση με την τραυματική εμπειρία ενός χωρισμού, είναι η πλέον υγιής λύση που οδηγεί στην κάθαρση.
Αυτό το στάδιο είναι συνήθως περισσότερο έντονο σε μία γυναίκα τόσο εξαιτίας της φύσης της, όσο και σε σχέση με το κοινωνικό κατεστημένο και τις προσδοκίες που έχει σε σχέση με τα δύο φύλα.
Έτσι ένας άντρας μετά τον χωρισμό είναι δυσκολότερο να βιώσει – τουλάχιστον εμφανώς, το στάδιο της θλίψης έντονα γιατί η ίδια η κοινωνία έχει δημιουργήσει για αυτόν μία διαφορετική εικόνα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρουσιάζει την τάση να μετατρέψει τη λύπη σε θυμό.
- Ο ρόλος των φίλων
Φαίνεται ότι και σε αυτό το σημείο τόσο βιολογικοί όσο και κοινωνικοί παράγοντες δίνουν το πλεονέκτημα στις γυναίκες καθώς έχουν μεγαλύτερο δίχτυο φίλων και είναι περισσότερο ανοιχτές στο να εκθέσουν τα προβλήματά τους σε αυτές.
Το στάδιο της απομόνωσης είναι ένα περισσότερο πιθανό σενάριο στους άνδρες.
- Στη σφαίρα των χαμένων προσδοκιών
Καθώς από τη φύση τους οι άνδρες περνάνε γρηγορότερα και ευκολότερα τα πρώτα στάδια του χωρισμού – σπάνια φτάνουν στο επίπεδο την ανάλυσης μίας γυναίκας, εξωτερικεύουν λιγότερη θλίψη, είναι πιθανό μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να περάσουν στο στάδιο της ανεύρεσης νέας συντρόφου. Εδώ έρχεται η συνειδητοποίηση ότι θα πρέπει να περάσει χρόνος προκειμένου να φτάσουν στο ίδιο επίπεδο εξοικείωσης και άνεσης σε σχέση με την πρώην τους.
Το παραπάνω μαζί με το γεγονός ότι σε αρκετές περιπτώσεις υπερεκτιμάται η εντύπωση που προκαλούν στο άλλο φύλο ή την αξία της εργένικης ζωής οδηγεί στην ανάκληση αναμνήσεων σε σχέση με τα θετικά στοιχεία της προηγούμενης σχέσης καθυστερώντας την οριστική κάθαρση.
